Tentoonstelling
Vormen Voorwaarts
20 jaar 'Beste Gebouw van het Jaar'
De Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus (BNA) kiest dit jaar voor de twintigste keer het Beste Gebouw van het Jaar. Met deze architectuurprijs viert de BNA jaarlijks de schoonheid van een project in samenhang met de technische kwaliteit, de gebruikswaarden en de maatschappelijk culturele betekenis van architectuur.
Architectuur vangt de Zeitgeist. De afgelopen twee decennia maakte de Nederlandse bouwpraktijk grote veranderingen door. Waar de overheid in het verleden de regie hield met nota’s ruimtelijke ordening en een solide woningbouwagenda, trok ze zich de afgelopen decennia steeds verder terug. Aan het begin van de eeuw werden de iconische ontwerpen van de ‘Super Dutch’ generatie internationaal gevierd om hun bravoure, maar gaandeweg veranderde de rol van de architect onder invloed van de financiële Lehman crisis, de toenemende regeldruk en een vergaande economisering – het ‘excelsheet-denken’ van het bouwproces – naar een meer dienstbare ontwerphouding.
Over de tentoonstelling
Vormen Voorwaarts laat zien dat architectuur een drijvende kracht kan zijn achter maatschappelijke transities. Met gebouwen die meer relationeel zijn, georiënteerd op de socio-culturele en ruimtelijke context en een ecologische en landschappelijke inbedding. De tentoonstelling presenteert architectuur als een discipline waarin wordt samengewerkt en waarin verschillende, soms nieuwe thema’s kunnen worden opgepakt. Bijvoorbeeld op het gebied van materiele en sociale duurzaamheid, met aandacht voor het hergebruik van bestaande gebouwen, innovatieve ontwerp- en bouwmethoden voor CO₂-neutrale en energiezuinige gebouwen, voor burgerinitiatieven, co-creatie en klimaatadaptatie door meer ruimte voor groen in de wijk.
Kortom, een architectuur waarin gezocht wordt naar gelaagde omgangsvormen en waarde creatie, waarin ieder een verantwoordelijkheid te nemen heeft en de rol van opdrachtgevers en overheden cruciaal is voor structurele verandering. Goed opdrachtgeverschap creëert immers de voorwaarden voor een architectuur die werkelijk bijdraagt aan onze leefomgeving.
De BNA wil met deze tentoonstelling het gesprek aanjagen over de toekomst van het bouwen in Nederland. Vormen Voorwaarts viert het verleden, maar richt de blik ook vooruit: naar een veerkrachtige, inclusieve en duurzame gebouwde omgeving waarin architectuur divers is, inspireert én activeert. Terugkijken om vooruit te kijken.
Beeld door Stijn Poelstra